Tuesday, August 11, 2015

Các vấn đề về thu hồi đất, trưng dụng đất, bồi thường và hỗ trợ tái định cư


 Đất đai là nguồn tài nguyên quý giá của quốc gia, của mỗi cá nhân sở hữu. Những lợi ích gắn liền với đất đai luôn ảnh hưởng trực tiếp đến đối tượng đang sử dụng. Các hoạt động phát triển kinh tế, mở rộng quy mô cần đến diện tích đất đang có người ở và cần phải có chính sách thu hồi phân bổ lại. Quá trình đó đã làm ảnh hưởng đến các hoạt động sinh hoạt của người dân xảy ra nhiều mâu thuẫn chính vì thế Luật đất đai 2013 mới ra đời đã quy định  một cách cụ thể các vấn đề này.


Về thu hồi đất: Có thể nói, đây là một trong những chế định quan trọng trong Luật Đất đai 2013. Vì vậy, những đổi mới liên quan đến vấn đề này nhận được sự quan tâm rất lớn của đông đảo quần chúng nhân dân. Để đáp ứng yêu cầu của thực tế, Luật Đất đai 2013 mới đã có những sửa đổi, bổ sung như: (i) Quy định cụ thể những trường hợp Nhà nước thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh (ví dụ như làm nơi đóng quân, trụ sở làm việc; xây dựng căn cứ quân sự, công trình phòng thủ quốc gia, trận địa, công trình đặc biệt về quốc phòng - an ninh; xây dựng ga, cảng quân sự...). Kiểm soát chặt chẽ và thu hẹp hơn các trưởng hợp Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng, theo đó, Nhà nước chỉ thu hồi đất khi thực hiện các dự án quan trọng quốc gia do Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư; các dự án do Thủ tướng Chính phủ chấp thuận, quyết định đầu tư và một số dự án do Hội đồng nhân dân cấp tỉnh chấp thuận đầu tư; (ii) Sửa đổi thẩm quyền thu hồi đất để cải cách hành chính khi thực hiện các dự án theo hướng Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định thu hồi đất đối với trường hợp khu đất thu hồi có cả tổ chức, hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất; (iii) Quy định cụ thể trình tự, thủ tục thu hồi đất vì mục đích quốc phòng - an ninh, phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng; nguyên tắc, điều kiện, trình tự, thủ tục cưỡng chế thực hiện quyết định kiểm đếm bắt buộc và thực hiện cưỡng chế quyết định thu hồi đất nhằm tạo điều kiện cho các địa phương triển khai thực hiện thống nhất; (iv) Quy định theo hướng tăng cường sự tham gia trực tiếp của nhân dân, trách nhiệm đối thoại và giải trình của cơ quan nhà nước có thẩm quyền khi người dân chưa có ý kiến đồng thuận trong việc thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư.

Việc quy đinh cơ chế thu hồi đất sẽ đảm bảo được các yếu tố phù hợp với  Hiến pháp và các văn bản pháp luật khác có liên quan. Đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của chủ sử dụng đất, mối quan hệ giữa người có đất và người có tiền phải là mối quan hệ công bằng

Về trưng dụng đất: Bổ sung quy định về các trường hợp trưng dụng đất,  thẩm quyền, thời hạn, hiệu lực, hình thức của việc trưng dụng đất. Khi bổ sung các vấn đề này sẽ giải quyết những mâu thuẫn, những vướng mắc khi thực hiện các dự án trưng dụng thu hồi đất.

Về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư:  Về vấn đề bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất,  Luật đất đai 2013 đã quy định khá đầy đủ, chi tiết và bổ sung những quy định rất quan trọng như: Quy định giá đất bồi thường không áp dụng theo bảng giá đất mà áp dụng giá đất cụ thể do UBND cấp tỉnh quyết định tại thời điểm quyết định thu hồi đất; Quy định về bồi thường chi phí di chuyển; bồi thường chi phí đầu tư vào đất còn lại, bồi thường tài sản gắn liền với đất; bồi thường khi thu hồi đối với từng loại đất và từng đối tượng cụ thể; đồng thời Luật cũng quy định cụ thể điều kiện được bồi thường về đất. Bổ sung quy định xử lý đối với trường hợp chậm chi trả bồi thường do lỗi của cơ quan nhà nước và do lỗi của người có đất thu hồi gây ra để đảm bảo trách nhiệm của các cơ quan nhà nước trong thực thi công vụ cũng như tăng cường ý thức chấp hành pháp luật của nhân dân.


Với những quy định mới, cụ thể Luật Đất đai 2013 một mặt khẳng định quyền của Nhà nước với vai trò là chủ sở hữu duy nhất về đất đai khi thực hiện việc thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh, phát triển kinh tế - xã hội, vì lợi ích quốc gia, công cộng; mặt khác Luật cũng đã quy định cụ thể về trình tự, thủ tục thực hiện, các chính sách bồi thường, hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất.

No comments:

Post a Comment

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...